Este site é administrado por Enrico Melchior Montini, Daniel Melchior Águeda e Mauro Baroni Moretti

Rito do Santo Conclave


ORDINÁRIO DO SANTO CONCLAVE  

INÍCIO

No mesmo dia em que foi celebrada a Missa pela eleição do Sumo Pontífice, em horário conveniente, tem lugar o ingresso no Conclave.

Os cardeais eleitores se reúnem na Sacristia da Basílica de São Pedro usando de vestes corais e barrete, onde ouvem a monição inicial:

Pres: Procedamus in pax, cum auxilium Maria Virgini.

Os cardeais seguem então em procissão pela Sala Régia até chegarem à Capela Paulina.

Enquanto se caminha, canta-se um canto adequado.

INGRESSO NO CONCLAVE

Quando todos estão já reunidos, o Cardeal dá início ao rito de ingresso no Conclave dizendo:

Pres: In nómine Patris + et Fílii et Spíritus Sancti.
T: Amen.

Pres: Pax Domine sit semper vobiscum.
T: Et cum spíritu tuo.

Em seguida, o Cardeal que preside a celebração volta-se aos presentes e diz:

Pres: Venerabiles fratres, divina qui cum celebrato, nunc conclave ingredi Pontificis eligendi. Communionem non orationis totius E
ecclesia citatis habeatis nobiscum, provocatque statim in gratia spiritus sancti; determinando, electi a nobis totius bonus pastor gregis Christi. Domini qui est dirigere gressus nostri semitico veritatis, ut intercessione Beata Mariae Virginis, et Sanctorum Petri et Pauli Sanctorum omnium quae placitasunt autem facio semper.

Pres: Procedamus in pacem.

Então se forma a procissão.

Entram, então, os Cardeais eleitores, segundo a ordem: os Diáconos, os Presbíteros e os Bispos.

Depois, seguem para a Capela Sistina, entoando a Ladainha de Todos os Santos.

KYRIE, ELEISON
KYRIE, ELEISON.

CHRISTE, ELEISON
CHRISTE, ELEISON.

KYRIE, ELEISON
KYRIE, ELEISON.

PATER DE CAELIS, DEUS,
MISERERE NOBIS.

FILI, REDEMPTOR MUNDI, DEUS,
MISERERE NOBIS.

SPIRITUS SANCTE, DEUS,
MISERERE NOBIS.

SANCTA TRINITAS, UNUS DEUS,
MISERERE NOBIS.

SANCTA MARIA,
ORA PRO NOBIS.

SANCTE MICHAEL GABRIEL ET RAPHAEL,
ORATE PRO NOBIS.
OMNES SANCTI ANGELI,
ORATE PRO NOBIS.

SANCTE ABRAHAM,
ORATE PRO NOBIS.
SANCTE IOANNES BAPTISTA,
ORA PRO NOBIS.
SANCTE IOSEPH,
ORA PRO NOBIS.
OMNES SANCTI PATRIARCHAE ET PROPHETAE,
ORATE PRO NOBIS.

SANCTE PETRE ET PAULE,
ORATE PRO NOBIS.
SANCTE ANDREA,
ORA PRO NOBIS.
SANCTE IOANNES ET IACOBE,
ORATE PRO NOBIS.
OMNES SANCTI APOSTOLI,
ORATE PRO NOBIS.

SANCTA MARIA MAGDALENA,
ORA PRO NOBIS.
OMNES SANCTI DISCIPULI DOMINI,
ORATE PRO NOBIS.

SANCTE STEPHANI ET IGNATI,
ORA PRO NOBIS.

SANCTE POLYCARPE ET IUSTINE,
ORA PRO NOBIS.
OMNES SANCTI MARTYRES,
ORATE PRO NOBIS.

SANCTI LEO ET GREGORI,
ORATE PRO NOBIS.
SANCTE AMBROSI ET SANCTE AUGUSTINE,
ORA PRO NOBIS.
SANCTI BASILI ET GREGORI,
ORATE PRO NOBIS.
OMNES SANCTI ET SANCTAE DEI,
ORATE PRO NOBIS.

PROPITIUS ESTO, AB OMNI MALO,
LIBERA NOS DOMINE.
A MORTE PERPETUA,
LIBERA NOS DOMINE.
PER INCARNATIONIS TUAE, PER SANCTAM RESURRECTIONEM TUAM,
LIBERA NOS DOMINE.
PER REFUSIONEM SPIRITUS SANCTI,
LIBERA NOS DOMINE

UT ECCLESIAM TUAM SANCTAM REGERE ET CONSERVARE DIGNERIS,
TE ROGAMUS AUDI NOS.
UT OMNES HOMINES AD EVANGELII LUMEN PERDUCERE DIGNERIS,
TE ROGAMUS AUDI NOS.

CHRISTE AUDI NOS,
CHRISTE AUDI NOS.
CHRISTE EXAUDI NOS,

CHRISTE EXAUDI NOS.

Terminado o canto da Ladainha, o Cardeal Decano estando de pé próximo ao Livro dos Evangelhos entoa o início do hino "Veni, creator Spiritus", invocação solene do Espírito Santo:

VENI CREATOR SPIRITUS, MENTES TUORUM VISITA,
IMPLE SUPERNA GRATIA, QUAE TU CREASTI, PECTORA.

QUI DICERIS PARACLITUS, ALTISSIMI DONUM DEI,
FONS VIVUS, IGNIS, CARITAS,ET SPIRITALIS UNCTIO.

TU SEPTIFORMIS MUNERE, DIGITUS PATERNAE DEXTERAE,
TU RITE PROMISSUM PATRIS, SERMONE DITANS GUTTURA.

ACCENDE LUMEN SENSIBUS, INFUNDE AMOREM CORDIBUS,
INFIRMA NOSTRI CORPORIS, VIRTUTE FIRMANS PERPETI.

HOSTEM REPELLAS LONGIUS, PACEMQUE DONES PROTINUS;
DUCTORE SIC TE PRAEVIO, VITEMUS OMNE NOXIUM.

PER TE SCIAMUS DA PATREM NOSCAMUS ATQUE FILIUM;
TEQUE UTRIUSQUE SPIRITUM CREDAMUS OMNI TEMPORE.

AMEN.

Terminado o canto, o Cardeal Decano que preside a celebração diz:

Pres: Oremus:

Todos rezam em silêncio por algum momento. Então o Celebrante prossegue:

Pres: Domine pater, ut ne quid ecclesia tua sentiat et protegeis, da servis tuis Spiritus intelligentiae veritatis pace tendere ad tuum et colonus erit tecum coniunctus in munere. Per Christum Dominum nostrum.
T: Amen.

JURAMENTO

Depois da oração, os Cardeais eleitores, na presença de todos aqueles que participaram da procissão solene, pronunciarão o juramento.

Antes do juramento particular, seja feito o seguinte juramento, pelo cardeal decano:
Nos omnes et singuli in hac electione Summi Pontificis versantes Cardinales electores promittimus, vovemus et iuramus inviolate et ad unguem Nos esse fideliter et diligenter observaturos omnia, quae continentur in Constitutione Apostolica Summi Pontificis Leo IV, quae a verbis "Universi Domini Gregis'' III  de sede apostolica vacante deque romani pontificis electione, data die II mensis martii anno MMXXII. Itero promittimus, vovemus et iuramus, quicumque nostrum, Deo sic disponente, Romanus Pontifex erit electus, eum munus Petrinum Pastoris Ecclesiae universae fideliter exsecuturum esse atque spiritualia et temporalia iura libertatemque Sanctae Sedis integre ac strenue asserere atque tueri numquam esse destiturum. Praecipue autem promittimus et iuramus Nos religiosissime et quoad cunctos, sive clericos sive laicos, secretum esse servaturos de iis omnibus, quae ad electionem Romani Pontificis quomodolibet pertinent, et de iis, quae in loco electionis aguntur, scrutinium directe vel indirecte respicientibus; neque idem secretum quoquo modo violaturos sive perdurante novi Pontificis electione, sive etiam post, nisi expressa facultas ab eodem futuro Pontifice tributa sit; itemque nulli consensioni, dissensioni, aliique cuilibet intercessioni, quibus auctoritates saeculares cuiusvis ordinis et gradus, vel quivis hominum coetus vel personae singulae voluerint sese Pontificis electioni immiscere, auxilium vel favorem praestauros.
Após o juramento coletivo, os cardeais realizam uma fila por ordem descrente de antiguidade para realizar seu juramento individual, dispondo da mãe direita sobre o Livro dos Evangelhos, de acordo com a fórmula que se segue:

Et Ego N. Cardinalis N. spóndeo, vóveo ac iuro. Sic me Deus ádiuvet et haec Sancta Dei Evangelia, quae manu mea Tango.

Os Cardeais que compõem a presidência assumem seu posto na mesa de revisão enquanto os demais retornam para seus lugares.

Quando o último dos Cardeais eleitores tiver prestado o juramento, o Mestre das Celebrações Litúrgicas Pontifícias coloca-se diante do altar da Capela Sistina e diz:
EXTRA OMNES!

Nesse momento, aqueles que não são cardeais nem mesmo eleitores, retiram-se da Capela Sistina.

O Mestre das Celebrações Litúrgicas Pontifícias retira-se após a saída de TODOS aqueles que não são eleitores e tranca as portas da Capela Sistina com chaves, retirando-se em seguida para a Sala das Lágrimas.

INICIO DOS ESCRUTÍNIOS

O Cardeal Decano pode ainda fazer alguma exortação e tirar algumas dúvidas.

Iniciam-se assim, os escrutínios para a votação do Romano Pontífice.

O cardeal eleitor sussurra seu voto aos presidentes do Conclave, o cardeal Decano e cardeal Vice-decano utilizando-se da seguinte fórmula:

Testor Christuum Dominum, qui me iudicaturus est, me eum eligere, quiam secundum Deum iudico eligi debere N..

A votação segue até a escolha do novo pontífice ou até o decano declarar encerrados os escrutineos do dia. Nunca ultrapassa-se quinze por dia.

ELEIÇÃO E ACEITAÇÃO

Sendo eleito o novo pontífice, o Cardeal Decano aproxima-se do mesmo e o indaga:
Acceptas electionem de te canonice factam in Summum Pontficem?
O cardeal eleito, se aceitar, deve dizer:
Sic. Cape cum gratia Dominum.

Caso o eleito não aceite, deve também manifesta-lo.

Em seguida, o Cardeal Decano indaga-o novamente:
Quo nomine vis vocari?
O novo pontífice escolhe o nome do qual deseja ser chamado em seu pontificado e diz:
Vocabor N.

Tendo anunciado seu nome, o Sumo Pontífice assenta-se em outra cadeira.  O Cardeal Decano profere ao Sumo Pontífice o seguinte discurso:

Beatíssimo Pai, nesta hora solene 
em que por um misterioso desígnio da divina providência fostes eleito para a Cátedra de Pedro, antes de elevar unânime as nossas orações a Deus, e de agradecê-lo pela tua eleição juntamente com a beata Sempre Virgem Maria, Mãe de Deus e de todos os santos, convém recordar as palavras com as quais nosso Senhor Jesus Cristo prometeu a Pedro e aos seus sucessores o primado do ministério apostólico e do amor.

Após isso todos saúdam o Pontifíce eleito. O Pontífice dirige-se à Sala das Lagrimas e paramenta-se enquanto o Cardeal proto-diácono faz o anúncio.

O ANÚNCIO

O Cardeal proto-diácono acompanhado de outros cerimoniários vai até a sacada central da Basílica de São Pedro, onde pronuncia o “Habemus Papam”.

Annuntio vobis gaudium magnum;
HABEMUS PAPAM!
Eminentissimum ac reverendissimum Dominum,
Dominum N..
Sanctae Romanae Ecclesiae, Cardinalem N..
qui sibi nomen imposuit N..

Terminado o anúncio, o Cardeal proto-diácono regressa para a Sala das Lágrimas, para junto aos demais cardeais e o novo pontífice aparecer na sacada da Basílica.

Os cardeais eleitores aparecem nas sacadas laterais enquanto o novo pontífice aparece na Sacada das Bênçãos, junto aos presidentes do Conclave e os cerimoniários.
O Pontífice pronuncia suas primeiras palavras aos fiéis e concede a Bênção Urbi et Orbi, à Cidade de Roma, e todo o mundo.

P: Dominus vobiscum.
T: Et cum spiritu tuo.

P: Sancti Apostoli Petrus et Paulus: de quorum potestate et auctoritate confidimus ipsi intercedant pro nobis ad Dominum.
T: Amen.

P: Precibus et meritis beatæ Mariae semper Virginis, beati Michaelis Archangeli, beati Ioannis Baptistæ, et sanctorum Apostolorum Petri et Pauli et omnium Sanctorum misereatur vestri omnipotens Deus; et dimissis omnibus peccatis vestris, perducat vos Iesus Christus ad vitam æternam.
T: Amen.

P: Indulgentiam + absolutionem et remissionem omnium peccatorum vestrorum, spatium verae et fructuosae poenitentiæ, cor semper penitens, et emendationem vitae, gratiam et consolationem Sancti Spiritus; et finalem perseverantiam in bonis operibus tribuat vobis omnipotens et misericors Dominus.
T: Amen.

P: Et benedictio Dei omnipotentis, Patris et + Filii et Spiritus Sancti descendat super vos et maneat semper.
T: Amen.

O conclave e a clausura se encerram com a missa presidida pelo papa e concelebrada pelos cardeais. Até o findar desta, nenhum cardeal pode se retirar das dependências da Casa Santa Marta. Se o Santo Padre preferir, a clausura pode terminar após a eleição.